Ibn Battuta (1304 - 1369)

1304 yılında Fas’ın Tanca kentinde doğmuş, Orta Çağ İslam dünyasının en büyük seyyahlarından biridir. Tam adı Ebû Abdullah Muhammed bin Abdullah el-Lavâtî et-Tancî olan İbn Battuta, seyahat etmeye 1325 yılında, henüz 21 yaşındayken Mekke’ye hac yapmak üzere yola çıkarak başladı

Ancak bu yolculuk, ömrünün büyük bir kısmını kapsayacak ve onu Afrika’dan Orta Doğu’ya, Orta Asya’dan Hindistan’a, Çin’den Endülüs’e kadar uzanan yaklaşık 120.000 kilometrelik bir keşif serüvenine sürükleyecekti. Bu mesafe, Marco Polo’nun seyahatlerinden bile fazladır

İbn Battuta, gittiği yerlerde yalnızca gözlemci olarak kalmamış; kimi zaman kadılık yapmış, kimi zaman yerel yöneticilerle yakın ilişkiler kurmuştur. Hindistan’da Delhi Sultanı’nın hizmetine girmiş, Çin’de Tang Hanedanı dönemine tanıklık etmiş, Sahra Altı Afrika’da Mali İmparatorluğu’nu gezmiştir

Dönemin siyasi yapıları, gelenekleri, toplumsal yaşantısı, dinî uygulamaları ve coğrafi özellikleri hakkında ayrıntılı bilgiler vererek adeta bir tarihçi ve antropolog gibi hareket etmiştir

Yolculuklarının sonunda Fas’a döndüğünde, dönemin Merînî Sultanı’nın isteği üzerine seyahatlerini “Rihle” (Yolculuk)adlı eserinde kaleme aldırmıştır. Bu eser, Arapça seyahatname geleneğinin en önemli örneklerinden biri kabul edilir

İbn Battuta’nın anlatımları zaman zaman abartılı ya da kulaktan dolma bilgiler içerse de, yaşadığı çağın kültürel ve coğrafi çeşitliliğini gözler önüne sermesi bakımından büyük önem taşır

İbn Battuta 1369 civarında vefat etmiştir. Ardında, yalnızca bir seyahatname değil; farklı kültürlerin, dinlerin ve medeniyetlerin bir arada var olduğu bir dünyanın canlı tasvirini bırakmıştır

Onun sayesinde, 14. yüzyıl İslam coğrafyasının sosyal, ekonomik ve siyasal yapısı hakkında eşsiz bilgiler edinmek mümkündür